Tổng hợp tin tức vàng ngày 25/9/2012

[vinaromaco]

Lỗ tiềm ẩn từ kinh doanh vàng

Giá vàng chỉ tăng không giảm trong một thời gian dài, kinh doanh vàng có vẻ như là "mỏ lợi nhuận" đối với các ngân hàng (NH). Thực tế không hẳn vậy.


Giá vàng chỉ tăng không giảm trong một thời gian dài, kinh doanh vàng có vẻ như là "mỏ lợi nhuận" đối với các ngân hàng (NH). Thực tế không hẳn vậy.

Những khoản phải thu rất lớn liên quan đến hoạt động kinh doanh vàng; những tài sản đảm bảo đầy rủi ro; các khách hàng bí ẩn của những hợp đồng vàng kỳ hạn có giá trị cực lớn... Tất cả những yếu tố này đang đẩy không ít NH tới nguy cơ khó thu hồi vốn khi giá vàng lội ngược dòng.

Rủi ro từ hợp đồng kỳ hạn

Chỉ tăng không giảm trong một thời gian dài, ai cũng ngỡ hoạt động kinh doanh vàng là "mỏ lợi nhuận" đối với NH, đặc biệt là nhóm G5, nhóm được phép mua bán vàng tài khoản. Tuy nhiên, khoản phải thu rất lớn từ hoạt động kinh doanh vàng, đặc biệt từ các giao dịch hợp đồng vàng kỳ hạn trong báo cáo tài chính của nhiều NH đã hé lộ bức tranh đầy rủi ro từ lĩnh vực này.

Rủi ro đầu tiên là nguy cơ khách hàng vì lỗ nặng, không còn đủ năng lực tài chính để thực hiện hợp đồng nên "buông" luôn. Nên nhớ, các hợp đồng này được thực hiện khi khách hàng dự báo giá vàng giảm, họ ký hợp đồng bán vàng cho NH với mức giá cố định tại thời điểm ký. Nếu vàng giảm đúng như dự báo, họ sẽ mua vàng trả lại NH và thu lời từ chênh lệch giá. Ngược lại, nếu giá vàng tăng, khách hàng sẽ lỗ. Vàng tăng càng nhiều, khoản lỗ càng lớn.

Ví dụ, khách hàng ký hợp đồng bán 100 lượng vàng cho NH với giá 35 triệu đồng/lượng trong vòng 6 tháng. Họ ký quỹ 10% trên tổng giá trị hợp đồng. Nếu hết 6 tháng, giá vàng tăng lên 40 triệu đồng/lượng, khách hàng lỗ 5 triệu đồng/lượng. Theo hợp đồng, họ sẽ phải mua lại 100 lượng vàng trả lại cho NH nhưng do lỗ quá nặng, họ không thể thực hiện hợp đồng mà chỉ đóng thêm tiền ký quỹ đã bị hụt do vàng tăng giá, còn trên báo cáo tài chính của NH, khoản này được "treo" vào "phải thu". Nhưng như nói trên, vì lỗ nặng nên thu được không đơn giản. Đó là rủi ro mất vốn đầu tiên của NH. Đáng nói là khoản này ở nhiều NH rất lớn.

Đơn cử như tại một NH thương mại lớn, riêng khoản phải thu từ ký quỹ của giao dịch hợp đồng vàng kỳ hạn đã lên tới gần 24.000 tỉ đồng. Số tiền này gần 8 lần vốn điều lệ 3.000 tỉ đồng theo quy định của NHNN đối với các NH thương mại, gấp đôi vốn điều lệ của những NH lớn nhất VN.

Rủi ro thứ hai đến từ tài sản đảm bảo của các hợp đồng vàng kỳ hạn. Báo cáo tài chính của một số NH cho thấy tài sản đảm bảo gồm tiền gửi, cổ phiếu, chứng thư bảo lãnh, các khoản đảm bảo khác... Cũng như trong vấn đề nợ xấu, NH luôn biện minh rằng tài sản thế chấp có giá trị lớn hơn khoản vay. Nhưng trong trường hợp khách hàng lỗ, bỏ hợp đồng "chạy" lấy người thì liệu các NH có thể bán cổ phiếu để thu hồi vốn? Phải khẳng định là rất khó. Với tình trạng mất thanh khoản của thị trường chứng khoán hiện nay, bán được cổ phiếu, nhất là với số lượng lớn, còn khó hơn lên trời. Ngay cả nếu bán được đi chăng nữa thì giá trị thu vào khó bù đắp nổi thiệt hại từ các hợp đồng này.

Rủi ro thứ ba đến từ sự thiếu rõ ràng trong các báo cáo tài chính. Hầu hết các NH đều không thuyết minh rõ ràng những giao dịch liên quan đến hoạt động kinh doanh vàng trên báo cáo tài chính. Những khoản "phải thu khác", "tài sản đảm bảo khác"... có giá trị lớn như lại bị ẩn đi. Tại sao phải ẩn đi, cần được trả lời để làm rõ sức khỏe thực sự của các NH.

Khách hàng bí ẩn ?

Các NH đang "một tay" gom vàng để bù cho khoản người dân rút ra chốt lời khi giá vàng tăng cao, "một tay" gom vàng để bù cho các hợp đồng bị khách hàng bỏ chạy do thua lỗ. Đó là lý do, thị trường cứ trong tình trạng cầu lớn hơn cung, đẩy giá lên cao, theo một chuyên gia vàng.

Từ tài sản đảm bảo của các hợp đồng vàng kỳ hạn đang đặt ra câu hỏi, đối tượng khách hàng nào được thực hiện các hợp đồng nói trên? Khách hàng nào mới có đủ uy tín, quyền lực để mang cổ phiếu vừa sụt giảm, vừa khó bán để NH chấp nhận làm tài sản bảo đảm cho những hợp đồng vàng kỳ hạn nói trên? Khách hàng nào có thể có được chứng thư bảo lãnh từ một NH khác? Chỉ có thể là các cổ đông lớn, những "sân sau", những mối quan hệ thân hữu đến từ thực trạng sở hữu chéo trong hệ thống NH hiện nay.

Bởi nếu đóng vai một nhà đầu tư bình thường, muốn thực hiện một hợp đồng kỳ hạn vàng như nói trên với NH, nhất là các NH lớn là cực kỳ khó. Những cá nhân bình thường chỉ có thể giao dịch sòng phẳng. Tài sản thế chấp, phải là bất động sản và được định giá rất thấp so với giá trị thực. Bất kỳ người dân, doanh nghiệp bình thường nào đã từng vay tiền ở NH đều biết rất rõ điều này. Đó là lý do đề án mua nợ xấu của NH bị phản đối bởi nghi án nợ xấu này là của các sân sau trong NH.

Lợi nhuận lớn thì rủi ro cao. Nguyên lý thị trường này không loại trừ bất cứ lĩnh vực nào và càng đúng hơn đối với vàng khi giá cả biến động mỗi ngày. Hoạt động kinh doanh vàng đã từng là trái ngọt với các NH trong một thời gian dài, đặc biệt là các NH trong nhóm G5 khi được tạo lợi thế riêng. Nhưng giờ đây, họ đang đối mặt với rủi ro khi giá vàng bất ngờ lội ngược dòng, tăng mạnh ngoài dự báo. Rủi ro lớn hơn đến từ chính chủ quan của nhiều NH khi thực hiện các hợp đồng vàng kỳ hạn còn nhiều điều thiếu minh bạch. Tất nhiên, chưa tất toán hợp đồng, chưa đóng vị thế thì các khoản lỗ chưa hiện hình thành các con số cụ thể. Nhưng những nguy cơ này, cơ quan quản lý cần phải thấy được để có giải pháp ứng phó kịp thời. Quan trọng hơn là siết chặt quản lý để đảm bảo an toàn cho hệ thống NH.

[gobinhminh]

Ai sẽ huy động vàng sau ngày 25-11?

Một số ngân hàng đang âm thanh khoản về vàng và có thể đến tận ngày 25-11 cũng không cân bằng được trạng thái. Đấy là chưa kể nếu người dân gửi vàng tại ngân hàng thấy không có lãi nên quyết định rút ra khi đến hạn…


Chỉ còn đúng hai tháng nữa các ngân hàng sẽ không được phép phát hành chứng chỉ vàng mà chuyển sang trạng thái giữ hộ vàng.

Hiện nay, nhiều người rất quan tâm đến quyết định chấm dứt huy động vàng từ ngày 25-11 của Ngân hàng Nhà nước (NHNN). Liệu quyết định này có được thực hiện đúng thời hạn?

Nên tiếp tục huy động

Một số ngân hàng đang âm thanh khoản về vàng và có thể đến tận ngày 25-11 cũng không cân bằng được trạng thái. Đấy là chưa kể nếu người dân gửi vàng tại ngân hàng thấy không có lãi nên quyết định rút ra khi đến hạn…

Một số chuyên gia cho biết số vàng hiện nằm trong dân khoảng 500 tấn. Còn số vàng các ngân hàng đang giữ của người dân dưới hình thức tiết kiệm khoảng 100 tấn.Nếu 500 tấn vàng được khơi thông thì đây sẽ là nguồn lực tài chính lớn cho nền kinh tế. Và rõ ràng số vàng này có thể chuyển hóa sang USD trên thị trường quốc tế. Thế nên đừng đặt ra vấn đề có nên tiếp tục huy động vàng hay không mà chắc chẳn phải huy động vàng.

Đối với một nền kinh tế đang phát triển, theo ông Trần Thanh Hải, Tổng Giám đốc Công ty Kinh doanh và Đầu tư vàng Việt Nam (VGB), việc để người dân giữ vàng không phải là điều tốt. 500 tấn vàng không được luân chuyển nghĩa là số tiền hơn 25 tỉ USD kia không giúp ích cho nền kinh tế. “Chưa kể việc giữ vàng vật chất dễ gây mất trật tự an ninh xã hội và đâu đó vẫn còn tình trạng mua bán bằng vàng như một phương tiện thanh toán” - ông Hải nói.

TS Nguyễn Trí Hiếu, chuyên gia tài chính ngân hàng, nhận định với việc đang bị âm thanh khoản về vàng thì tình hình sau ngày 25-11 có thể đẩy một số ngân hàng rơi vào trạng thái mất thanh khoản. Vì trước đó một số ngân hàng đã bán ra quá nhiều và tạo một lỗ hổng về thanh khoản.

Không ít người dân gửi vàng ở ngân hàng để nhờ giữ giùm chứ không phải vì lãi suất.

Bên cạnh đó, có ý kiến thắc mắc từ sau ngày 25-11, người dân có thể làm gì với số vàng đang nắm giữ. Một lãnh đạo ngân hàng cho rằng người dân nên bán ra lấy VND gửi tiết kiệm lãi suất cao. Tuy nhiên, gửi tiết kiệm phải có kỳ hạn, nếu gửi không kỳ hạn thì lãi suất quá thấp nên sẽ không có nhiều người chọn cách này. Mà lúc này chưa phải là thời điểm để tái đầu tư bất động sản vì giá đất được dự báo còn xuống nữa. Do đó, các chuyên gia cho rằng trước mắt thói quen giữ vàng của người dân vẫn chưa thể thay đổi được.

Tình hình không đáng lo!

Để giải quyết vấn đề này, theo TS Nguyễn Trí Hiếu, NHNN phải cứu đỡ bằng cách bơm vàng cho một số ngân hàng từ lượng vàng dự trữ hoặc cho phép ngân hàng mua vàng tài khoản. “NHNN cũng nên dự trù USD sẵn sàng cho việc nhập khẩu vàng vật chất” - ông Hiếu nói.

Thế nhưng ngay cả khi NHNN không kéo dài thời hạn phát hành chứng chỉ vàng, ông Trần Thanh Hải (VGB) vẫn cho rằng không nên lo người dân rút hết vàng. Thời hạn gửi vàng của mỗi người khác nhau. Người sáu tháng, một năm hoặc dài hơn, một số người còn sẵn sàng gửi vàng tại ngân hàng để nhờ giữ hộ vì mức phí bỏ ra không đáng kể. “Tuy nhiên, mong muốn tất cả số vàng nằm trong dân sẽ chuyển hết vào ngân hàng giữ hộ là điều không thể” - ông Hải khẳng định.

Chúng tôi đã báo tình hình thị trường vàng lên NHNN. Trong đó nói rõ trạng thái vàng của một số ngân hàng, cung cầu trên thị trường vàng... Tuy nhiên, đến nay vẫn chưa có chỉ đạo mới từ NHNN. Vẫn còn hai tháng nữa mới đến ngày 25-11, vẫn còn sớm để nói điều gì.

Ông NGUYỄN HOÀNG MINH, Phó Giám đốc NHNN Chi nhánh TP.HCM

Theo ông, muốn thu hút được lượng vàng trong dân phải nâng lãi suất chứng chỉ vàng lên cao. Ngoài ra, NHNN có thể cho một số tổ chức, ngân hàng được phép mua bán vàng trên tài khoản.

Tổng giám đốc một ngân hàng phân tích, vào cuối năm 2011, để rút ngắn khoảng cách giữa giá vàng trong nước và giá vàng thế giới, NHNN đã cho phép năm ngân hàng có kinh nghiệm kinh doanh vàng mở vàng tài khoản ở nước ngoài cùng với Công ty SJCtham gia bình ổn thị trường vàng. Theo đó, những ngân hàng này được phép bán 30% số vàng tồn quỹ để can thiệp thị trường. Như vậy, bản thân số vàng tồn kho của các ngân hàng không phải là lớn mà tỉ lệ được phép bán ra cũng không nhiều. Cứ cho rằng các ngân hàng đã bán vượt tỉ lệ ấy thì vẫn nằm trong số vàng tồn quỹ. Tuy nhiên, suốt một năm qua ngân hàng đã mua dần vàng vào. Bởi vậy, vấn đề trạng thái vàng của một số ngân hàng không đáng bàn nữa. “Cái cần đề ra lúc này là chủ thể huy động vàng là ai, NHNN hay các ngân hàng thương mại như hiện nay? NHNN đang độc quyền sản xuất vàng miếng nay độc quyền huy động vàng miếng sẽ tốt hơn. NHNN có thể dùng các công cụ kinh tế và các ngân hàng thương mại làm đại lý để huy động” - vị tổng giám đốc này nói.

Theo ông, khi có số vàng này NHNN có thể mang đi cầm và vay để lấy ngoại tệ về phục vụ cho nền kinh tế.

Vì sao ngân hàng bị âm trạng thái vàng?

Thời gian gần đây, thị trường tài chính biến động mạnh khiến tâm lý người dân dao động, một số người đã rút vàng trước hạn tại ngân hàng. Bên cạnh đó, vào thời điểm giá vàng ở mức 41-42 triệu đồng/lượng thì lãi suất huy động vàng chỉ 0,5% nhưng lãi suất cho vay là 13%-14%. Tưởng rằng vàng khó lên đến 45-46 triệu đồng/lượng, một số ngân hàng bán vàng ra lấy VND để cho vay. Khi giá vàng lên cao, một số ngân hàng buộc phải mua vào cắt lỗ. Mặt khác, thời gian qua một số ngân hàng có hỗ trợ thanh khoản vàng cho nhau nên sau khi “cho đi” thì phải mua về để cân bằng trạng thái. Những nguyên nhân trên đã cho thấy một số ngân hàng đang bị âm trạng thái vàng.

[thachbich]

Quỹ SPDR mua vào 0.9 tấn vàng

Đây là phiên mua vào thứ 5 liên tiếp của SPDR với tổng lượng mua vào 16.9 tấn vàng, lượng nắm giữ của quỹ cao nhất kể từ ngày 8/8/2011.

Trong phiên đêm qua (24/09), quỹ tín thác vàng lớn nhất thế giới SPDR Gold Trust đã mua thêm 0.9 tấn vàng, nâng lượng nắm giữ trên sổ sách từ 1,317.76182 tấn lên 1,326.80766 tấn, tương đương 41,969,873.700 ounces, trị giá 75,163,192,638.45 tỷ USD. Phiên gần đây nhất, Quỹ này đã mua vào gần 2.1 tấn vàng.

Đây là phiên mua vào thứ 5 liên tiếp của SPDR với tổng lượng mua vào 16.9 tấn vàng, lượng nắm giữ của quỹ cao nhất kể từ ngày 8/8/2011.